Kadın | Konular | Kitaplık | İletişim

Çocuklarda Tuvalet Eğitimi Ne Zaman ve Nasıl Başlamalı ?

Çocukların büyüme ve gelişme döneminde en önemli eğitim süreçlerinden biride tuvalet alışkanlığıdır..Çocukların kakaları ve çişleri geldiğini farkedip, tutarak tuvalete kadar ulaşmaları için belirli bir nörolojik ve duygusal gelişime ulaşmış olmaları gerekir.

Rektum ve anüsün bu özellikleri kazanması en erken 18. ayda, mesane ve üretranın ise 24. ayda gerçekleşir. Kızlar tuvalet eğitimini erkeklere göre bir kaç ay daha erken başarabilirler. Bu nedenle bu yaşlardan önce tuvalet eğitimi için zorlanmaları yanlış olur. Ayrıca bu yaşlar çocuğun “anal dönem” olarak nitelenen kendi bedenine sahip çıkması, kendine ait hiç bir şeyi başkaları ile paylaşmaması, çevreden gelen uyarılara olumsuz yanıtlar vermesi ile belirgileşen bir yaş dönemidir.

İkinci yaş birinci ergenlik dönemi diye de nitelendirilebilir. Çocuğun ilk adımlarını kendi başına atmasından sonra gerçekleşen ikinci bağımsızlık ilanıdır tuvalet eğitimi. Bundan sonra artık bir yetişkine ihtiyaç duymadan başarabileceği davranışlardan birisidir. Daha önünde başarması gereken çok yol olmakla birlikte hayatı boyunca özbakım konusunda onun özgürlüğünü ispatlayabileceği en önemli durumlardan birisidir.

Aslında çocuğun tuvalet eğitimi süreci son derece basit bir olaydır. Yapılan araştırmalara göre bir çocuk ortalama 18- 24 ay arası bir dönemde tuvalet eğitimi alabilir. Bu süre 3 yaşına kadar uzayabilir. Bu , kasların olgunlaşıp tutma- bırakma becerisini yerine getirmesiyle ilgilidir.

Kız çocuklarının erkek çocuklarına göre daha çabuk tuvalet eğitimi aldığı belirtilmektedir. Tuvalet eğitimi almaya hazır duruma gelmiş bir çocuk başka fiziksel veya psikolojik sorunu yoksa en fazla 1 haftada, hatta 3-4 günde bu eğitimi kazanabilir. Ancak bu durum ebeveynlerin gözünde büyümekte süreç gereksiz bir yere uzamakta , hem ebeveyn hem de çocuk için ıstıraplı bir hal almaktadır.

Ebeveynler çocuk sahibi olmaya karar verdikleri andan itibaren artık hayatlarının eskisi gibi olmayacağını bilmelidir. Her konuda eskisinden daha fazla sabırlı ve fedakar olmalıdırlar. Çoğunlukla çocuk yetiştirirken karşılaşılan zorluklar sorunun büyüklüğünden değil ,ebeveynin bilgisiz ,sabırsız ve kendi rahatlarını daha fazla önemseme durumlarından kaynaklanır.

Tuvalet eğitimi de büyük sabır ve fedakarlık isteyen bir süreçtir. O nedenle çocuğu tuvalet eğitimi alacak yaşa gelmiş ebeveynler kendilerini geçici bir süre yoğun bir ilgi sabır ve fedakarlık durumuna hazırlamalıdırlar. Çocuğuna tuvalet eğitimini verme konusunda kendilerine güvenmelidirler. ‘ Çocuğum yapmıyor’ değil ‘ çocuğum bunu yapar ‘ düşüncesini kafalarında oluşturmalıdırlar. Sonraki aşama çocuğu izleme aşamasıdır.



Çocuğun tuvalet eğitimini almaya hazır hale geldiği nasıl anlaşılır?


Çocuk tuvaleti geldiği zaman pantolununu ya da pijamasını indirmeye çalışır.

Bezi eskisinden daha uzun süre kuru kalır.

Bezi ıslandığında rahatsız olur.

İç çamaşırı giymek isteyebilir.

Basit isteklerinizi yerine getirebilir.

Kendisi pijamasını ya da pantolununu çıkarabilir.

Tuvaletinin geldiğini sözel olarak (tek kelimeyle) ifade edebilir.

Bunun gibi davranışlar çocuğun tuvalet eğitimine başlamak için uygun zamanda olduğunu gösterir.


Tuvalet eğitimini nasıl vermeli?


Öncelikle çocuğun ayaklarını yere sağlam basabileceği ve sırtını yaslayarak oturabileceği bir lazımlık almalıdır.

Çocuğunuza tuvaletini bundan sonra lazımlığa yapacağını anlatın. Bu arada çocuğunuz eğer ilgi göstermiyorsa onun anlamadığını düşünmeyin. Unutmayın ‘alıcı dil’ ‘ifade edici dilden’ önce gelişir. O nedenle siz sözlerinizin boşa gittiğini düşünmeyin. Çocuk söylenenleri depolar.

Çocuğunuzun bezini önce gündüz çıkartın. Bunu neden yaptığınızı ona anlatın .

Yatağında çarşafının altına naylon serin.

Gece yatmadan en az 1 saat önce sıvı içirmeyin.

Çocuğunuzun tuvaleti yokken lazımlığa oturtup onunla şarkı söyleyip , parmak oyunları oynayabilirsiniz. ayrıca çok sevdiği bir hikayeyi anlatabilirsiniz. Yani çocuğun lazımlıkta oturduğu süreyi eğlenceli hale getirmelisiniz.

Diğer bütün işlerinizi bırakıp sadece onunla ilgilenmelisiniz. Çocuk lazımlığa oturduğu süre içinde iyi zaman geçirirse tuvaleti geldiği zaman da lazımlığa oturmaya devam edecektir.

Çocuğu lazımlıkta asla yalnız bırakmamalısınız. Ne zaman lazımlığa otursa yanına oturup onunla konuşmalı ,oturduğu süreyi canı sıkılmadan geçirmesini sağlamalısınız. Zaten çocuk lazımlığa oturmaya alışınca ,çok kısa süre sonra artık yanında daha fazla kalmanıza gerek kalmayacaktır. Siz çocuğunuzdan uzakta olsanız bile onunla konuşmaya devam etmelisiniz. Çocuk kendisini orda yalnız hissetmemelidir.

Ayrıca çocuk kakasını ya da idrarını yaptığı zaman asla kötü koktuğunu söylememeli , yüzünüzde böyle bir ifade bulundurmamalısınız. Çünkü çocuk bu yaşta kakasını kendi vücudunun bir parçası gibi görür. O onun için değerlidir. Ardından ‘ne güzel yapmışsın’ diyerek övülmelidir.

Birkaç gün içinde bezi tamamen ortadan kaldırın. Bu arada altına kaçırmalar olabilir. Bunun için gözünüzü onun üstünden ayırmamalısınız.

Ona asla kötü bir söz söylememeli ,onu utandırmamalısınız.

Bir kez bu eğitime başladıktan sonra geri dönmemeli sabırla sonuna kadar gitmelisiniz. Eğer vazgeçip tekrar bez bağlarsanız , böyle bir tecrübeden sonra çocuğa yeniden eğitim vermek daha zorlaşacaktır. Çocuk bezine yapmak daha rahat olduğu için kolay olanı seçmeye devam edecektir. Kendi istediğini size yaptırabilmek için de bu durumu tehdit olarak kullanabilecektir.

Ebeveynlerin sıkça sorun olarak gördükleri bir durumdan bahsetmekte fayda var. Genellikle yaz aylarını bekleyen ebeveynler için ; mevsimsel şartlar tuvalet eğitimine engel değildir. Burada zamanlama çok önemlidir. Zamanından erken ya da geç verilen eğitim çocuğa zarar verebilir. O yüzden hangi mevsimde olduğu önemli değildir. Çocuk hazır olur olmaz tuvalet eğitimine başlanmalıdır.

Kategoriler